Journaliste Celeste Headlee interviewt heel veel mensen. Van politici tot loodgieters en van artiesten tot studenten. Mensen die ze leuk vindt. Mensen die ze niet leuk vindt. Mensen waarmee ze het hartgrondig oneens is. En toch heeft ze goede gesprekken. Hoe doet ze dat? Ze geeft 10 tips in deze humorvolle Tedtalk. Tips die ook van pas komen tijdens het voeren van bijvoorbeeld sollicitatiegesprekken.
1) Niet multitasken. Dat betekent niet spelen met je telefoon of sleutels. Het betekent vooral: in het moment zijn. Niet aan andere gesprekken denken, wat je vanavond gaat eten of de ruzie die je gisteren met een collega had.
2) Ga ieder gesprek in met de gedachte dat je iets te leren hebt. Het betekent je eigen mening opzij zetten. Echt goed luisteren naar iemand kan alleen als je je eigen mening en gedachten ‘uitzet’. Een gesprekspartner voelt dit en krijgt de ruimte om open en eerlijk te zeggen wat hij of zij denkt.
3) Stel open vragen. Start een vraag met wie, wat, wanneer, waarom of hoe. Op een ingewikkelde vraag, krijg je een simpel antwoord. Als je vraagt: “Stond je doodsangsten uit?’ Dan krijg je als antwoord ‘ja’. In plaats daarvan moet je vragen: Hoe voelde je je op dat moment? Dan gaan mensen de situatie beschrijven en krijg je een veel interessanter gesprek.
4) Laat gedachten gaan. Zodra er iets in je hoofd oppopt, vergeet het. Deze gedachten leiden af en zorgen ervoor dat je niet meer luistert. Dat geldt ook voor allerlei vragen die je tussendoor bedenkt. Die hou je dan vast waardoor je afgeleid bent.
5) Als je iets niet weet, zeg dat dan. Draai er niet omheen.
6) Vergelijk jouw eigen ervaring(en) niet met die van je gesprekspartner. Als je gesprekspartner vertelt over hoe hij een familielid verloor, ga dan niet vertellen dat jij dat ook hebt meegemaakt. Of als ze vertellen over slechte ervaringen met een manager, ga daar dan niet nog eens dunnetjes overheen. Het is niet hetzelfde. Nooit. Iedere ervaring is uniek. En nog belangrijker: het draait niet om jou!
7) Probeer jezelf niet te herhalen. Dat doen we namelijk heel vaak. We willen een punt maken, en blijven dat, in steeds wisselende bewoordingen, doen.
8) Het gaat niet om de details. Namen, jaartallen, plaatsen. Het doet er niet zoveel toe. Het gaat om de mens. Het gaat om persoonlijkheid en gemeenschappelijkheid.
9) Luister. Dit is volgens Headlee verreweg de belangrijkste tip. Buddha zie al: “Als je mond open is, ben je niet aan het leren.” We vinden het moeilijk om te luisteren. Als je praat heb je het gevoel ‘in control’ te zijn. Steven Covey (die van the 7 habits of highly effective people, ja) zie het zo: De meesten van ons luisteren niet met de intentie om te begrijpen. We luisteren om een antwoord te geven.
10) Hou het kort, als het kan.
Het komt er op neer dat je geïnteresseerd moet zijn in andere mensen. Écht geïnteresseerd. Je moet bereid zijn je te laten verrassen en dus openstaan voor wat anderen zeggen en jou kunnen leren.
Het lijken open deuren. Maar ga maar eens bij jezelf na, hoe vaak luister je nu echt naar anderen? Ga je echt onbevangen een gesprek in met de bereidheid om te leren? Dit is de basis voor een goed gesprek. Om andere mensen echt te leren kennen. En dus ook de basis voor een gesprek met een potentiële nieuwe medewerker, waar je mee gaat samenwerken.